Bất chấp tác động của đại dịch Covid-19, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Âu-Á tăng trưởng mạnh mẽ trong 11 tháng đầu năm 2021. Tuy nhiên, xuất khẩu của Việt Nam vẫn ở mức khiêm tốn so với nhu cầu nhập khẩu, để lại dư địa tăng trưởng rất lớn.

Vụ trưởng Vụ Thị trường Âu – Mỹ Tạ Hoàng Linh cho biết, thị trường Á – Âu gồm 28 quốc gia, trải dài từ Đông Âu đến Trung Á, là thị trường xuất khẩu tiềm năng của hàng hóa Việt Nam. Theo Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam với Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) được thực hiện trong 5 năm qua, hầu hết hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang EAEU được hưởng thuế suất 0%.

Theo Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Âu-Á đạt 12,7 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2021, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt 8,6 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước, trong khi nhập khẩu đạt 4,1 tỷ USD, tăng 20,5% hàng năm. Xuất khẩu của Việt Nam vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu nhập khẩu của họ ước tính khoảng 1,345 nghìn tỷ đô la Mỹ, hoặc chỉ 0,66 phần trăm thị phần, có nghĩa là dư địa cho xuất khẩu của Việt Nam vẫn còn rất lớn, ông Linh nói. 

Nga là đối tác chính của Việt Nam trong EAEU. Tham tán Thương mại Việt Nam tại Nga- Dương Hoàng Minh cho biết, người dân Nga quan tâm đến món ăn Việt Nam và có 800-900 nhà hàng bán món ăn Việt Nam tại Nga. Ngoài ra, họ quan tâm đến trái cây sấy khô của Việt Nam như xoài và mãng cầu.

Ukraine là một thị trường xuất khẩu tiềm năng khác của hàng hóa Việt Nam. Bà Nataliya Zhynkina, Phụ trách Đại sứ quán Ukraine tại Việt Nam cho biết, hợp tác kinh tế và thương mại giữa hai nước có nhiều tiềm năng và chưa được khai thác hết. Bà cho biết, Ukraine có nhu cầu đối với các sản phẩm nông nghiệp và đã chi 6,5 tỷ USD để nhập khẩu nông sản vào năm 2021. Trong đó, 900 triệu USD tạo thành xuất khẩu của Việt Nam, vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu nhập khẩu của Ukraine, còn nhiều dư địa để tăng trưởng.

Ngoài ra, Hy Lạp và Bulgaria cũng mở cửa cho các sản phẩm của Việt Nam sang Tây Balkan.

Để tận dụng tốt các ưu đãi của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EAEU và thúc đẩy xuất khẩu sang khu vực, ông Dương Hoàng Minh cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam cần khảo sát thị trường và tham gia các triển lãm chuyên ngành tại Nga. Ông Minh nói, họ cũng nên quan tâm hơn đến chất lượng sản phẩm và mẫu mã bao bì, nhãn mác.

Ông Đỗ Xuân Hoàng, Tổng Giám đốc Mareven Food Central cho biết, để kinh doanh tại thị trường Á-Âu, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tập trung vào bán nguyên liệu, gia công và sản xuất cho các cửa hàng lớn, đồng thời đầu tư xây dựng thương hiệu, phát triển hoạt động thương mại và sản xuất.

Ông Hoàng nhấn mạnh, cần thay đổi tư duy tiếp cận thị trường. Đầu tiên, các doanh nghiệp Việt Nam nên tiếp cận với các hệ thống phân phối trong nước ở quy mô nhỏ hơn. Sau khi hiểu sâu hơn về thị trường và dòng sản phẩm phù hợp với giá cả phải chăng, họ có thể đàm phán với các hệ thống phân phối lớn.

Mai Anh