Ăn mặc là nhu cầu thiết yếu của con người nhưng làm sao để giảm thiểu tác động đến môi trường bằng cách tạo ra sản phẩm xanh và bền vững vừa là trăn trở vừa là động lực của doanh nghiệp, nhà thiết kế.

Ngày 5/10, tại tọa đàm “Những người tiên phong của thời trang xanh Việt Nam” do Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA), Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao tổ chức ở Tp. Hồ Chí Minh, các chuyên gia cho rằng, lối sống xanh, tận dụng mọi nguồn tài nguyên thiên nhiên đang trở thành trào lưu trên toàn cầu và đây cũng là thị trường rộng mở cho các công ty khởi nghiệp. Riêng với ngành thời trang Việt cần kịp thời chuyển hướng sang thời trang bền vững khi người tiêu dùng ngày càng trở ưu tiên sản phẩm xanh.
Theo nhà thiết kế Hồ Trần Dạ Thảo, thương hiệu thời trang Tsafari, ngay từ những ngày đầu khởi nghiệp vì không chọn hướng đi nhanh nên đã có định hướng chiến lược xây dựng dòng sản phẩm thời trang chậm và tập trung thiết kế bền vững. Đến nay, thương hiệu Tsafari đã có nhiều sản phẩm, bộ sưu tập thời trang thuần Việt, mà từ thiết kế đến nguyên vật liệu đều được cung ứng chủ yếu bởi thị trường nội địa.

Trong đó, có thể kể đến bộ sưu tập thời trang “Di sản – Xuyên không gian” trên nền vải sợi sen của Faslink vừa xuất hiện tại sàn diễn của Tuần lễ Thời trang London 2023 (London Fashion Week 2023) vào tháng 9/2023. Bộ sưu tập này được tung ra thị trường sau 4 năm Nhà thiết kế nghiên cứu tư liệu lịch sử và tìm chất liệu với sự cố vấn của nhiều chuyên gia phục chế mũ mão, phượng bào tại Huế.
Những mẫu thiết kế trong bộ sưu tập thời trang “Di sản – Xuyên không gian” nổi bật và gây ấn tượng với họa tiết trên gấm bào (hoàng bào của vua chúa) của Việt Nam từ thế kỷ XVI đến XIX được vẽ, in lên vải sợi sen, tơ tằm, chiffon, đũi… Đồng thời, bộ sưu tập cũng được Nhà thiết kế tham khảo Hoa văn Đại Việt; cùng nhiều ấn phẩm văn hóa, vẽ và thử nghiệm chất liệu, kiểu dáng mới…
Tương tự, Công ty cổ phần Kết nối thời trang (Faslink) gây bất ngờ khi trở thành thương hiệu đại diện cho Việt Nam phát biểu về thời trang bền vững và kinh tế tuần hoàn tại Hội nghị APEC  (năm 2022). Công ty Faslink cũng là một trong những đơn vị tiên phong trên thế giới trong thương mại hóa sơ mi bamboo (vải sợi tre)… và đến nay đã bán được hàng chục triệu sản phẩm.
Anh Võ Thành Phước, Trưởng phòng phát triển sản phẩm Faslink cho hay, hiện Faslink đang có đối tác là những thương hiệu hàng đầu trong nước. Tuy nhiên, hành trình tìm ra các loại sợi mới đã khó, nhưng để thương mại hóa được chúng lại càng khó hơn.
Phần lớn sợi của Faslink được làm từ hai loại công nghệ, gồm sinh học và polymer. Faslink theo đuổi hành trình tìm kiếm nguồn nguyên vật liệu mới cho dệt may và biến các loại sợi từ bã cà phê, vỏ chuối, bã mía, vỏ bắp, sợi dứa, vỏ hàu… trở thành nguyên liệu sản xuất thành vải, sản phẩm may mặc…
Mặc dù sử dụng công nghệ khác nhau, nhưng tất cả loại sợi nêu trên đều đáp ứng yêu cầu cơ bản như giúp tái tạo rác thải trong thiên nhiên, đồng thời có tính năng bền vững. Ví dụ sợi từ bã cafe có tính khử mùi, sợi sen giàu ion âm, collagen rất thân thiện và làm mát cho da…
Hơn thế nữa, vải sen được Faslink làm từ lá và hạt sen khi lên đồ lót, sơ mi, khăn choàng… thì mềm, mịn và mát, được khách trong và ngoài nước đặt hàng. Hay loại vải chế từ vỏ hàu thường được loại bỏ ở bờ biển, trong quán ăn được chế biến thành vải mịn đẹp có thể giúp giảm được nhiệt khi mặc.
Trong đời sống, vấn đề ăn mặc là nhu cầu thiết yếu của con người nhưng làm sao để giảm thiểu tác động đến môi trường bằng nỗ lực tạo ra sản phẩm xanh và bền vững vừa là trăn trở vừa là động lực của nhiều đơn vị sản xuất kinh doanh, nhà thiết kế, nhà cung cấp… đang tham gia chuỗi cung ứng ngành thời trang may mặc. Ngoài ra, thời trang nhanh và thời trang xanh đang “chen chân” nhau trên cả thị trường nội địa và xuất khẩu, nhưng xu thế thị trường toàn cầu vẫn hướng đến thời trang xanh.

Theo doanh nghiệp hoạt động trong ngành thời trang may mặc, nếu khoảng 10 năm trước khi nói đến thời trang xanh và bền vững thì đối tác chưa mặn mà vì chỉ chú trọng tính thương mại hóa sản phẩm, nhưng ngày nay với thói quen người tiêu dùng thay đổi thì đòi hỏi đơn vị sản xuất kinh doanh tìm đến nguồn nguyên vật liệu xanh và bền vững nhiều hơn. Chính vì vậy, những nhà cung cấp nào bắt kịp xu thế thị trường, nhất là đã có quá trình nghiên cứu và sản phẩm sẵn sẽ dễ dàng đáp ứng nhu cầu mới của thị trường, cũng như tạo đà phát triển thêm đa dạng nguồn nguyên liệu thân thiện với môi trường hơn.
Trong những năm gần đây, thời trang xanh cũng bắt đầu hiện diện phổ biến hơn trên thị trường Việt Nam với đa dạng nhóm ngành hàng, sản phẩm như khẩu trang, vớ, áo, thắt lưng, bóp ví… được sản xuất từ nguyên vật liệu thân thiện với môi trường. Điều này cho thấy, những sản phẩm vốn thuộc nhóm thời trang nhanh thì vẫn có thể là sản phẩm thời trang chậm nếu không tập trung toàn diện vào thương mại hóa mà tạo ra sức hút và giá trị cao cho sản phẩm. Cùng với đó, một số chất liệu như vải, da thực vật… lần lượt được nghiên cứu, ứng dụng và đưa vào sản xuất hàng tiêu dùng thiết yếu, thời trang xanh đã từng bước chinh phục được người tiêu dùng, cũng như tìm được chỗ đứng trên thị trường.
Một số doanh nghiệp ngành thời trang may mặc tại Tp. Hồ Chí Minh chia sẻ thêm, nhằm thúc đẩy chuyển hướng ngành thời trang Việt Nam, đáp ứng xu thế thời trang xanh trên thế giới, nhiều đơn vị sản xuất kinh doanh đã và đang nỗ lực đưa công nghệ sợi mới nhất thế giới về Việt Nam.

Ghi nhận trên thị trường nội địa, khách hàng của thời trang Việt cũng đã có thể mua sắm phong phú sản phẩm sơ mi, quần tây, underwear, giày… được làm từ bã cà phê, sợi sen, vỏ hàu, bạc hà, sợi nano… với kiểu dáng sản phẩm hiện đại, thiết kế đảm bảo công năng cao và yếu tố thẩm mỹ./.

Mỹ Phương