Đầu tháng 7 vừa qua, Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan hành pháp của Liên minh châu Âu (EU) đã đề xuất các quy tắc buộc nhà sản xuất đảm nhận trách nhiệm cho toàn bộ vòng đời của sản phẩm dệt may đồng thời hỗ trợ sự quản lý bền vững rác thải dệt may khắp EU.

Sáng kiến này sẽ thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực thu gom, phân loại, tái sử dụng và tái chế riêng cho hàng dệt may ở EU. Việc tăng tính sẵn có của hàng dệt may đã qua sử dụng dự kiến sẽ tạo ra việc làm tại địa phương và tiết kiệm tiền cho người tiêu dùng ở EU và hơn thế nữa, đồng thời giảm bớt tác động của sản xuất hàng dệt may đối với tài nguyên thiên nhiên.

Số liệu từ EC cho thấy mỗi năm tại châu Âu, một người tiêu dùng bình thường thải ra các bãi rác khoảng 12 kg quần áo thời trang không dùng tới, tương đương 12,6 triệu tấn chất thải dệt may cho toàn Châu Âu. Tuy nhiên chỉ có 22% được thu gom riêng để tái sử dụng hoặc tái chế, phần còn lại thường được đốt hoặc chôn lấp.

Chương trình trách nhiệm nhà sản xuất mở rộng bắt buộc (EPR), áp dụng cho hàng hóa dệt may đề xuất áp dụng ở tất cả các nước thành viên EU buộc các nhà sản xuất trả chi phí quản lý chất thải dệt may.

Trước đó các chương trình EPR đã thành công trong việc cải thiện việc quản lý chất thải từ một số sản phẩm, chẳng hạn như bao bì, pin và thiết bị điện và điện tử.

Theo đề xuất này của EC, việc chịu trách nhiệm thanh toán cho việc xử lý bất kỳ rác thải thải dệt may sẽ khuyến khích các nhà sản xuất giảm chất thải và tăng tính tuần hoàn của các sản phẩm dệt may. Số tiền mà các nhà sản xuất phải trả cho chương trình EPR sẽ được điều chỉnh dựa trên hiệu suất môi trường của hàng dệt may, một nguyên tắc được gọi là “điều chế sinh thái”.

Các quy tắc chung về trách nhiệm của nhà sản xuất mở rộng của EU cũng sẽ giúp các Quốc gia Thành viên dễ dàng thực hiện yêu cầu thu gom riêng hàng dệt may từ năm 2025. Các quy tắc được đề xuất về quản lý chất thải nhằm đảm bảo hàng dệt may đã qua sử dụng được phân loại để tái sử dụng và những gì không thể tái sử dụng được ưu tiên hướng đến tái chế. Các doanh nghiệp xã hội hoạt động trong lĩnh vực thu gom và xử lý hàng dệt may sẽ được hưởng lợi từ các cơ hội kinh doanh gia tăng và thị trường lớn hơn cho hàng dệt may cũ.

Đồng thời lý giải thêm EC cho biết đề xuất này cũng giải quyết vấn đề xuất khẩu bất hợp pháp chất thải dệt may sang các quốc gia khác. Luật mới sẽ làm rõ những gì cấu thành chất thải và những gì được coi là hàng dệt có thể tái sử dụng, để ngăn chặn hành vi xuất khẩu chất thải ngụy trang dưới dạng được thực hiện để tái sử dụng, đảm bảo chất thải được quản lý theo cách thân thiện với môi trường.

Vitas