Tính đến nay trên thế giới có khoảng 140 quốc gia đã cam kết hoặc hướng tới mục tiêu Net Zero. Mỗi quốc gia tự đặt ra mốc thời gian để đạt mục tiêu này, phần lớn là vào năm 2050. Một số ít ngoại lệ vào năm 2035 và muộn nhất vào năm 2070…

Tại Hội nghị lần thứ 26 về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP26) năm 2021, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đưa ra cam kết Net Zero cho Việt Nam vào năm 2050. Cùng với quy định kiểm kê khí nhà kính bắt buộc với các doanh nghiệp lớn, Quy hoạch điện VIII mới đây đã bước đầu hiện thực hóa lời cam kết trung hòa carbon của Chính phủ. 

TỐN KÉM NHƯNG CẦN THIẾT

Theo các doanh nghiệp, cắt giảm phát thải khí nhà kính; chuyển đổi sang sử dụng nguồn năng lượng xanh, năng lượng tái tạo; và hấp thụ khí nhà kính trong các hoạt động sản xuất chính là ba bước quan trọng để chuyển dịch theo hướng sản xuất xanh và mục tiêu cao hơn là Net Zero. Chính vì thế, ngày càng có nhiều doanh nghiệp chú trọng việc trồng cây, phát triển kinh tế tuần hoàn, tăng khả năng hấp khí nhà kính, giảm phát thải ra môi trường.

Ông Mark Schneider, Giám đốc điều hành Tập đoàn Nestlé, cho biết tập đoàn đã chính thức khởi động dự án “Canh tác cà phê bền vững theo mô hình nông lâm kết hợp” tại Việt Nam, hướng đến mục tiêu trồng hơn 2,3 triệu cây đến năm 2027. “Trong chuỗi cung ứng của chúng tôi, nông nghiệp chiếm hơn 2/3 tổng lượng phát thải khí nhà kính. Tập đoàn Nestlé đặt mục tiêu trồng 200 triệu cây trên toàn cầu đến năm 2030, góp phần đạt Net Zero vào năm 2050”, ông Mark Schneider chia sẻ.

Bắt đầu từ năm 2016, Công ty Masan High-Tech Materials bắt đầu trồng cây trên vùng đất đá thải ra sau khi khai thác khoáng sản. Đến nay, họ đã phủ xanh được khoảng 58 ha khắp khu vực của dự án. “Việc trồng cây giúp cải tạo phục hồi môi trường, hấp thụ khí CO2. Chúng tôi hy vọng bằng những công việc này sẽ phấn đấu đạt mục tiêu Net Zero”, ông Phan Chiến Thắng, Giám đốc Truyền thông và quan hệ đối ngoại của Masan High-Tech Materials, cho biết.

Tương tự, ông Lê Hoàng Minh, Trưởng dự án Net Zero của Vinamilk, cho biết sau khi hoàn thành việc trồng mới 1 triệu cây xanh, Vinamilk tiếp tục triển khai việc trồng cây để trung hòa carbon, với mục tiêu là cắt giảm 15% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2027, cắt giảm và trung hòa 55% lượng phát thải vào năm 2035. “Dự kiến trong 5 năm tới chúng tôi trồng được 2-3 triệu cây xanh, bắt đầu bằng cây mắm. Cây mắm hấp thụ CO2 rất tốt, đồng thời giữ đất cho người nông dân”, ông Minh tiết lộ.

Các nhà máy điện than công suất lớn được coi là một trong những nguồn phát thải CO2 lớn nhất, do vậy các doanh nghiệp sử dụng điện trong bất cứ công đoạn nào của chuỗi sản xuất cũng đều phải tính toán làm sao để giảm lượng phát thải này. Trước mắt, cách nhanh nhất để giảm lượng phát thải trong doanh nghiệp là xanh hóa nguồn điện. Một số doanh nghiệp sản xuất đã sớm lắp đặt những hệ thống điện mặt trời mái nhà để theo kịp cuộc đua xanh hóa. “Chúng tôi chú trọng đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời để chung tay phát triển năng lượng xanh”, ông Hoàng Hữu Thắng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Intech Group, nói.

Cũng bước vào cuộc đua, bà Đinh Hoài Giang, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Secoin, cho hay: “Chúng tôi sử dụng công nghệ ép thủy lực, không nung nên không thải ra chất thải ảnh hưởng môi trường”. Còn ông Nguyễn Hồng Phong, Tổng giám đốc Công ty Bê tông khí chưng áp Viglacera, cũng chia sẻ: “Chúng tôi giảm tối đa việc phát thải khí CO2 bằng cách không nung vật liệu và không dùng than”.

Tất nhiên, việc thực hiện các tiêu chuẩn về môi trường – xã hội – quản trị (ESG) hay theo đuổi mục tiêu Net Zero sẽ làm hao hụt phần nào tài chính của các công ty. Tuy nhiên, câu chuyện không nằm ở túi tiền nhiều hay ít mà ở quyết tâm và cam kết của ban lãnh đạo công ty.

Tại tọa đàm “Con đường đến khử carbon: Từ hiệu quả năng lượng đến các nguồn năng lượng thay thế” diễn ra mới đây, ông Jason Yeo Wee Peng, Giám đốc Phòng Quản lý dự án, Ngân hàng UOB Việt Nam, cho biết: “Từ góc nhìn doanh thu, khi người tiêu dùng ngày càng sáng suốt hơn về các sản phẩm được dán nhãn ESG thì các chứng nhận bền vững cũng là tín hiệu bảo chứng cho một sản phẩm chất lượng. Theo một nghiên cứu của Nielsen, tăng trưởng doanh số bán lẻ của các sản phẩm được dán nhãn ESG đã tăng gần 1,7% trong giai đoạn 5 năm từ năm 2018 – 2022”…

Lưu Hà